Bir aracın çenç (change) yapıldığını nasıl anlarım?

Bir aracın çenç (change) yapıldığını nasıl anlarım?

 
Aracın künyesinde tip, onay numarası, şasi numarası, aracın brüt toplam ağırlığı, ön ve arka dingil kapasiteleri gibi bilgiler bulunmaktadır. Aracın künyesini oluşturan temel bilgilerden biri hiç şüphesiz şasi numarasıdır. Bu kısa bilgiden sonra change nedir? Nasıl yapılır? Konuları üzerinde duralım. “Çenç”ifadesinin orijinal İngilizcesi “change”dir. Change, bir şeyi değiştirmek olarak Türkçeye çevrilebilir. Otomobillerde change kavramı şasi ve motor numarasının değişik yöntemlerle değiştirilmesi olayıdır. Öncelikle şasi numarasının değiştirilme yöntemleri hakkında biraz bilgi sunalım. İzlenen yöntemlerden biri ağır hasarlı ve sigorta şirketleri tarafından pert edilmiş araçlar art niyetli kişiler tarafından satın alınıp, ağır hasarlı olarak alınan bu araçların özelliklerine uygun başka bir araç çalmak suretiyle. Çalmış oldukları aracın şasi numaralarını taşlama ve zımparalama yöntemi ile kazıdıktan sonra ağır hasarlı olarak satın almış oldukları aracın şasi numarasını çalıntı araca numaratör ile vurarak veya enjeksiyon iğnesi ile vurmak sureti ile change gerçekleştirilir. Bir başka yöntem ise aracın şasi numarasını değiştirmek sureti ile veya hasarlı aracın şasi numarasının bulunduğu bölgenin kesilerek çıkarılıp aynı bölgeye çalıntı aracın şasi numarasının kaynakla monte edilmek sureti ile yapılması. Bir diğer change yöntemi de çalıntı otonun şasi numarasının bulunduğu kulenin yerinden sökülerek alınıp ağır hasarlı aracın şasi numarasının bulunduğu kulenin bu bölgeye monte edilmesi sureti ile şasi numarası değiştirilir.

Peki change yapılmış bir araç nasıl tespit edilebilir? Yukarıda belirtilen yöntemler ile “change”yapılan araçların tescil işlemleri yapılabildiğinden herhangi bir ihbar olmadığı sürece araçların tespiti uzman kişiler tarafından veya bu suçlardan dolayı emniyet görevlileri tarafından yakalanan kişilerin itirafları ile tespit edilebilir. Diğer tespit yöntemleri ise; aracı satın alan kişilerin ücreti karşılığında il merkezlerinde bulunan Makine Mühendisleri Odasına, otomotiv eğitimi yapan üniversitelerden hazırlanacak bilirkişilik ekibine, change yöntemine bağlı olarak tecrübeli araç ekspertizleri ya da change maruz bırakılmış araçların satış sonrası hizmetler müdürlüğündeki tecrübeli elemanlara yaptırılabilir. Şu önemli notla bitirelim. Change amacıyla ülkemizde pek çok otomobil, işi meslek edinmiş organize suç örgütleri tarafından çalınmaktadır.