İcra ve Haciz İşlemleri

 İcra ya da haciz kelimelerinin cümle içinde kullanıldığı durumlar herkes için can sıkıcıdır. Üstelik toplum olarak, doğrudan borçlu ile empati kurar, haciz memurları dahil; borçlu kişiyi zor durumda bırakan herkese tepki duyarız…

Elbette, hayat içinde insanların parasal sıkıntıya düşmesinin içimize ferahlık verecek bir yanı yoktur. Peki ya alacaklının mağduriyeti?

Borç Nedir?

Borç öncelikle varlığı hukuken kanıtlanmış bir yükümlülüktür. Borç, alacaklının borçludan isteme hakkının olduğu; borçlunun da yerine getirmek zorunda olduğu, “bir tek edimi” içine alan hukuki bir ilişkiyi ifade eder.

Özellikle bizim ülkemizde ticaret hayatı ya da parasal alış veriş tarafların, birbirleriyle maksimum anlayış ve tolerans ilkelerinin işlediği bir ilişki üzerine kurulmaktadır. Alacaklı, borçlu kişinin borcunu ödemesi ile ilgili girdiği gecikme sürecini elbette uzun bir süre anlayışla karşılamakta ve borcun ödenebilmesi için uygun dönemi beklemektedir. Ancak hepimizin bildiği gibi, finansal yapı; tahsilatlar ve ödemeler dengesi sayesinde ayakta kalmaktadır. Zamanında tahsil edilemeyen alacaklar, o işletmenin de ticari hayatını tehlikeye atabilecektir. Tahsil edilmeyen alacaklar, ödenemeyen diğer borçlara yol açacaktır.

Borç Ne Zaman İcralık Olur?

Bir borcun, icra işlemine konu edilebilmesi için, borcun varlığının yasal olarak ispat edilebilmesi gerekmektedir. Bu ispat sürecinin sonunda alacaklı, borçlusuna konuyla ilgili bir hatırlatma tebliği yollamaktadır. Bu hatırlatma tebliğine süresi dâhilinde cevap alınamadığı takdirde, bu kez borç bilgisi borçluya ihtarname yoluyla hatırlatılır ve borcun ödenmesi beklenir. Bu sürenin sonunda borcun ödenmemesi halinde, borçlunun mal varlığı araştırılır ve borcu tahsile yeterli olan malları haciz işlemi vasıtasıyla devlet güvencesi altına alınır.

Hangi Mallar Haczedilemez?

Borçlunun yaşamını idame ettirmesi için gerekli olan hiçbir mal haczedilemez. Haciz işlemi, borçlu kişinin gerek iş yaşamı gerekse ev yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi için bulunması şart olan malları borçluda bırakmak suretiyle gerçekleştirilir. Bununla beraber, gayrimenkul haczi sadece o gayrimenkul üzerindeki bir borç alacak ilişkisi dâhilinde gerçekleşir. 

Haciz İşlemi Ne Şekilde Gerçekleşir?

Yasal olarak gerçekleşmesi zorunlu olan hatırlatma tebliğine ve ihtarnameye borçlu tarafından itiraz edilmediği ya da borcun ilgili süre içinde ödenmediği hallede haciz işlemi başlar.

Haciz işlemi, icra memurunun borçluya ait mallara dair tutanak tutması ile başlar. Eğer aynı maldan iki adet varsa, bu mal haczedilebilir. İcralık malların satışından elde edilen gelir, borçlunun borcundan düşülür ve borçtan daha fazla gelir elde edilirse, bu gelirin kalanı borçluya iade edilir.

Bir Mal İcrada Satılamazsa Ne Olur?

İcra kanalıyla satışa çıkarılan bir malın satılamaması özellikle borçlu için daha büyük bir mağduriyet yaratır. Bu süreçte, borçlunun borcuna faiz işlemeye başlar. Ve malın iadesi asla söz konusu değildir. Borçlu, kendi mallarını ancak borcunu kendi ödemesi halinde geri alabilir.

Özellikle uzayan ihalelerde yani bir malın 2. ya da 3.kez ihaleye çıkması halinde, icraya konu olan malın değeri, her defasında biraz daha düşürülür. Ve bu sürede borca da faiz işlemeye devam eder.

Bedeli düşen malların, daha sonraki ihalelerde satışı gerçekleşse dahi; borcu ödemeye yetmemesi halinde; borç üzerinde yürütülen faiz işlemeye devam eder.

İcra İhaleleri Toplumsal Düzenin Sağlanması Açısından Etiktir!

İcra ihalelerinden mal ya da taşınmaz almak, bir borcun ödenmesine ve hem borçlunun hem de alacaklının mağduriyetinin giderilmesine olanak sağlamaktadır.

Borç ve alacak dengesinin sağlanması hatta işletmelerin kara geçebilmesi açısından zamanında tahsil edilen alacaklar, o işletmeler için hayati önem arz etmektedir. Bu açıdan, tahsil edilemeyen alacaklar en az ödenemeyen borçlar kadar, önce ticari yaşamı sonra da aile yaşamını olumsuz etkiler hale gelebilmektedir. Zamanında tahsil edilemeyen alacakların, icra yoluyla tahsil edilebilmesi hukuki gerçekler ve parasal dengeler göz önüne alındığında toplumsal yaşamı düzenleme açısından büyük önem taşımakta ve fayda sağlamaktadır.

İcra ve haciz işlemleri, mağduriyetin her iki taraf için de; en kısa sürede, en az kayıpla ve en yüksek faydayla giderilmesi üzerine gerçekleşmektedir.

Kısaca İcra ve Haciz işlemleri, borçlu ve alacaklının karşılıklı hassasiyetlerinin ve gerekliliklerinin korunduğu, toplumsal yaşamı güvence altına alan, hukuki ve etik işlemlerdir.

Sizler de, güvenilir kaynakların takip ettiği icra ihaleleri ile hem borçlunun hem de alacaklının mağduriyetlerinin büyümesini önleyebilir, icra ihalelerinin en karlı sonuçlarla nihayetlenmesini sağlayabilirsiniz.